a360grados.net

 

ENLACES INTERNOS

Editoriales universitarias

Institutos de estudios locales/nacionales

 

Editoras y revistas destacadas:

Artes plásticas

 

 


GuineanA Nº 19
 

Nombre de la Revista: GuineanA
Número de Sumario: 19
Fecha de Publicación: 2013
Páginas: 510
Sumario:

GuineanA

Euskal Herriko Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua
Servicio Editorial de la Universidad del País Vasco

Nº 19  -   2013                           ISSN:  1135-7924

Más información  >>>   http://www.ehu.es/argitalpenak/index......           

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


EHU/UPV - GuineanA, 19 (2013), 510 pgs.             (www.a360grados.net)

 

Pastizales y prados en Navarra: descripción, tipificación y ecología
Larre eta belardiak Nafarroan: deskribapena, tipifikazioa eta ekologia
Grasslands and meadows in Navarre: description, typification and ecology

Autora:  Asun Berastegi Gartziandia

 

RESUMEN

Berastegi Gartziandia, A. 2013. Prados y pastizales en Navarra: descripción, tipificación y ecología. Guineana 19: 1-505.
Departamento de Biología Vegetal y Ecología (Botánica). Facultad de Ciencias y Tecnología. Universidad del País Vasco. Apdo. 644. 48080 Bilbao. España.

Nuestro área de estudio, Navarra, es un territorio de 10.391 km2 situado en el  centro-norte de la Península Ibérica.
Con el fin de entender los diferentes tipos de pastizales y prados presentes en el territorio, nos centramos primero en su descripción física: geografía, geología, bioclimatología y biogeografía de Navarra. El bioclima es templado en la parte norte de la región, y mediterráneo en el sur, presentando una muy elevada variabilidad territorial, tanto en lo referido a las temperaturas como a las precipitaciones. Como consecuencia, se identifican seis termotipos (del meso- al supramediterráneo y del mesoal criorotemplado) y seis ombrotipos (del semiárido al ultrahiperhúmedo). El área de estudio se divide en 8 unidades biogeográficas: Subsectores Vascónico oriental y Navarro-Alavés (Sector Cántabro-Vascónico) y Sectores Pirenaico y Prepirenaico en la Región Eurosiberiana; Sectores Castellano-Cantábrico, Somontano, Riojano y Bardenero-Monegrino en la Región Mediterránea.
El estudio de la vegetación se enfoca desde el punto de vista fitosociológico. El catálogo sintaxonómico comprende 69 asociaciones vegetales o comunidades, que se incluyen en 11 clases fitosociológicas: comunidades criorotempladas (alpinas) de Kobresia myosuroides (Carici-Kobresietea), vegetación quionófila orotemplada y supratemplada (en las montañas más altas) (Kobresio-Seslerietea), comunidades acidófilas y xerófilas orotempladas (Caricetea curvulae), pastizales mesófilos orotemplados y supratemplados (montanos) y supramediterráneos (Nardetea strictae),  vegetación xerófila orotemplada, supratemplada y supramediterránea (Festuco-Ononidetea), comunidades crasicaules eurosiberianas y mediterráneas (Sedo-Scleranthetea), pastizales meso-xerófilos eurosiberianos y mediterráneos (Festuco-Brometea), prados y comunidades de humedales eurosiberianas y mediterráneas (Molinio-Arrhenatheretea), comunidades de Poa bulbosa (Poetea bulbosae), comunidades pioneras de terófitos eurosiberianas y mediterráneas (Tuberarietea guttatae) y pastizales mediterráneos secos y semiáridos (Lygeo-Stipetea).
Como resultado del estudio florístico, presentamos un listado de plantas que incluye 1516 taxones, la mayoría ligados a pastizales y prados. Se incluyen tanto citas bibliográficas como material herborizado.

 

LABURPENA

Berastegi Gartziandia, A. 2013. Larre eta belardiak Nafarroan: deskribapena, tipifikazioa eta ekologia. Guineana 19: 1-505.
Landare-Biologia eta Ekologia saila (Botanika). Zientzia eta Teknologia Fakultatea. Euskal Herriko Unibertsitatea. 644 P.K. E-48080 Bilbao.

Ikertutako lurraldeak, Nafarroak, 10.391 km2 ditu eta Iberiar penintsulako iparerdigunean kokatzen da.
Nafarroako lurraldean agertzen den larre eta belardien aniztasuna ulertzeko asmoz, eremuaren deskribapena egin dugu lehenik: geografia, geologia, bioklimatologia eta biogeografia. Bioklima epela da lurraldearen iparraldean, eta mediterraneoa hegoaldean, tenperatura eta prezipitazioen aldetik aldakortasun handia agertzen delarik. Horrela, sei termotipo (meso- eta supramediterraneoa alde batetik, eta meso-, supra-, oro- eta krioro-epela bestetik), eta sei onbrotipo (semi-idorretik, ultrahiper-hezera) bereizten dira. Zortzi unitate biogeografiko deskribatu dira lurraldean: Eskualde Eurosiberiarrean, Azpisektore “Ekialdeko Euskotarra” eta “Nafar-Arabarra” (Sektore Eusko-Kantauriarrean biak), eta Sektore “Erdi-Piriniarra” eta “Prepirinearra”; Eskualde Mediterraneoan, Sektore Gaztelar-Kantauriarra, Somontanoarra, Errioxarra eta Bardeetar-Monegrotarra.
Landaredia metodo fitosoziologikoa erabiliz ikertu da. Zerrenda sintaxonomikoan 69 landare-asoziazio eta komunitate daude, 11 klase fitosoziologikotan sailkatuak: Kobresia myosuroides-ekiko komunitate krioroepelak (Carici-Kobresietea), oroepeleko eta supraepeleko landaredi kionofiloa ((Kobresio-Seslerietea), oroepeleko komunitate azidofilo eta xerofiloak (Caricetea curvulae), oroepeleko eta supraepeleko larre mesofiloak (Nardetea strictae), oroepeleko, supraepeleko eta supramediterraneoko landaredi xerofiloa (Festuco-Ononidetea), krasulazeo kamefitoz osatutako komunitate eurosiberiar eta mediterraneoak (Sedo-Scleranthetea), larre meso-xerofilo eurosiberiar eta mediterraneoak (Festuco-Brometea), sega-larreak eta hezegunetako belardi eurosiberiar eta mediterraneoak (Molinio-Arrhenatheretea), Poa bulbosa-k osatutako larreak (Poetea bulbosae), landare terofitoen komunitate eurosiberiar and mediterraneoak (Tuberarietea guttatae) eta larre lehor mediterraneoak (Lygeo-Stipetea).
Ikerketa floristikoaren emaitza modura, 1516 taxoiek osatzen duten landare katalogoa landu dugu, gehienak larre eta belardietan agertu ohi direnak. Bildutako landareei buruzko informazioa eta zita bibliografikoak ere gehitu ditugu.

 

ABSTRACT

Berastegi Gartziandia, A. 2013. Grasslands and meadows in Navarre: description,
typification and ecology
. Guineana 19: 1-505.
Departament of Biology and Ecology. Faculty of Science and Technology. University of the Basque Country. PO Box 644 48080 Bilbao, Spain.

Our study area, Navarre, is a territory of 10.391 km2 located in the northerncentral part of the Iberian Peninsula.
In order to understand the different kinds of grasslands and meadows occurring in the study area, we deal first with the physical description, i.e., the geography, geology, bioclimatology and biogeography of Navarre. The bioclimate is temperate in the northern part of the region, and mediterranean in the south. Six thermotypes (from meso- to supramediterranean and from meso- to cryorotemperate) and six ombrotypes (from semiarid to ultrahyperhumid) have been identified. This area is divided in eight biogeographycal units: Eastern Basque and Navarran-Alavensean Subsectors (Cantabrian-Basque Sector) and Central Pyrenean and Prepyrenean Sectors in the Eurosiberian Region; Castilian-Cantabrian, Somontan, Riojan and Bardenero-Monegrino Sectors in the Mediterranean Region.
The vegetation is studied from a phytosociological point of view. The syntaxonomical catalogue comprises 69 plant associations or communities belonging to 11 phytosociological classes: cryorotemperate (alpine) communities of Kobresia myosuroides (Carici-Kobresietea), orotemperate (subalpine) and supratemperate (in the higher mountains) chionophilous vegetation (Kobresio-Seslerietea), orotemperate acidophilous and xerophilous communities (Caricetea curvulae), orotemperate and supratemperate (montane) mesophilous grasslands (Nardetea strictae), orotemperate, supratemperate and supramediterranean xerophilous vegetation (Festuco-Ononidetea), eurosiberian and mediterranean communities dominated by succulent chamaephytes (Sedo-Scleranthetea), eurosiberian and mediterranean meso-xerophilous grasslands (Festuco-Brometea), eurosiberian and mediterranean meadows and wetland communities (Molinio-Arrhenatheretea), Poa bulbosa communities (Poetea bulbosae), eurosiberian and mediterranean terophytes communities (Tuberarietea guttatae), and mediterranean dry and semiarid grasslands (Lygeo-Stipetea).
As a result of the floristic study we present a plant-list with 1516 taxa, most of them linked to grasslands and meadows. Both collected plants and bibliographic citations are included.


ÍNDICE             --------------------------------------------------


1 INTRODUCCIÓN  .....  12
1.1 Introducción
1.2 Objetivos y resumen de contenidos

2 METODOLOGÍA  .....  13
2.1 Análisis e interpretación de las comunidades vegetales
2.1.1 Introducción
2.1.2 Muestreo de campo
2.1.3 Análisis de los datos y análisis multivariantes
2.2 Catálogo florístico y herbario

3 DESCRIPCIÓN DEL MEDIO FÍSICO  .....  16
3.1 Situación y límites
3.2 Geología
3.3 Bioclimatología
3.4 Biogeografía

4 DESCRIPCIÓN DE LAS COMUNIDADES  .....  27

4.1 PASTIZALES ALPINOS DE SUELOS RICOS EN BASES  .....  27
CLASE Carici rupestris-Kobresietea myosuroidis
Orden Kobresietalia myosuroidis
Alianza Oxytropido-Kobresion myosuroidis
1. Oxytropido foucaudii-Kobresietum myosuroidis var. típica, var. Dryas octopetala subsp. octopetala

4.2 PASTIZALES SUBALPINOS Y TAMBIÉN PASTIZALES ALTIMONTANOS
QUIONÓFILOS, DE SUELOS RICOS EN BASES  .....  28
CLASE Kobresio myosuroidis-Seslerietea caeruleae
Orden Seslerietalia caeruleae
Alianza Primulion intricatae
2. Primulo intricatae-Horminetum pyrenaici var. típica, var. Carex sempervirens subsp. sempervirens
Alianza Salicion pyrenaicae
3. Dryado-Salicetum pyrenaicae
4. Aquilegio pyrenaicae-Seslerietum caeruleae subass. armerietosum pubinervis
5. Agrostio schleicheri-Festucetum scopariae

4.3 PASTIZALES SUBALPINOS DE SUELOS ÁCIDOS  .....  35
CLASE Caricetea curvulae
Orden Caricetalia curvulae
Alianza Festucion eskiae
6. Carici graniticae-Festucetum eskiae
CLASE Nardetea strictae
Orden Nardetalia strictae
Alianza Nardion strictae
Subalianza Carici macrostylo-Nardenion strictae
7. Trifolio thalii-Nardetum strictae subass. typicum var. típica, var. Trifolium alpinum, subass. horminetosum pyrenaicae
8. Selino pyrenaei-Nardetum strictae Alianza Violion caninae
9. Jasiono laevis-Danthonietum decumbentis
subass. danthonietosum decumbentis, subass. galietosum saxatile, subass. nardetosum strictae
10. Carici piluliferae-Agrostietum curtisii subass. agrostietosum curtisii, var. típica, var. Erica tetralix, subass. nardetosum strictae
11. Carici piluliferae-Pseudarrhenatheretum longifolii subass. typicum, subass. brachypodietosum rupestri

4.4 PASTIZALES XERÓFILOS DE SUELOS RICOS EN BASES DE LAS MONTAÑAS DEL SUR DE EUROPA  .....  43
CLASE Festuco hystricis-Ononidetea striatae
Orden Ononidetalia striatae
Alianza Festucion scopariae
Subalianza Festucenion scopariae
12. Oxytropido pyrenaicae-Festucetum scopariae
Subalianza Saponarienion caespitosae
13. Astragalo teresiani-Thymelaeetum nivalis
Alianza Genistion occidentalis
14. Carici ornithopodae-Teucrietum pyrenaici
15. Helianthemo incani-Koelerietum vallesianae var. típica, var. Serratula nudicaulis
16. Helictotricho cantabrici-Seslerietum hispanicae
17. Thymelaeo ruizii-Aphyllanthetum monspeliensis subass. brachypodietosum retusi
Orden Festuco hystricis-Poetalia ligulatae
Alianza Plantagini discoloris-Thymion mastigophori
18. Jurineo humilis-Festucetum hystricis.
19. Festuco hystricis-Genistetum eliassenneni

4.5 PASTIZALES DE PLANTAS SUCULENTAS SOBRE LITOSUELOS,
SILICÍCOLAS Y CALCÍCOLAS  .....  56
CLASE Sedo albi-Scleranthetea biennis
Orden Sedo-Scleranthetalia
A. Berastegi Gartziandia
Alianza Sedion pyrenaici
20. Sileno rupestris-Sedetum pyrenaici subass. agrostietosum durieui
21. Festuco hirtulae-Sedetum pyrenaici subass. typicum, subass. agrostietosum durieui
Alianza Sedion micrantho-sediformis
22. Comunidad de Sedum album

4.6 PASTIZALES XERÓFILOS DE SUELOS RICOS EN BASES O NEUTROS  .....  60
CLASE Festuco valesiacae-Brometea erecti
Orden Brometalia erecti
Alianza Potentillo montanae-Brachypodion rupestris
Subalianza Potentillo montanae-Brachypodienion rupestris
23. Seseli cantabrici-Brachypodietum rupestris
24. Calamintho acini-Seselietum montani var. Trifolium ochroleucon, var. Ononis spinosa, var. Avenula pratensis subsp. vasconica, var. Trisetum flavescens, var. Danthonia decumbens
Orden Brachypodietalia phoenicoidis
Alianza Brachypodion phoenicoidis
25. Carduncello mitissimi-Brachypodietum phoenicoidis ass. nova. propos
26. Elytrigio campestris-Brachypodietum phoenicoidis var. típica, var. Juncus maritimus

4.7 PRADOS, PASTIZALES MESÓFILOS Y JUNCALES  .....  73
CLASE Molinio-Arrhenatheretea
Orden Molinietalia caeruleae
Alianza Molinion caeruleae
27. Epipactido palustris-Molinietum caeruleae
Alianza Calthion palustris
28. Loto pedunculati-Juncetum conglomerati subass. juncetosum conglomerati , subass. juncetosum acutiflori
29. Comunidad de Deschampsia cespitosa subsp. cespitosa
Alianza Juncion acutiflori
30. Senecioni aquatici-Juncetum acutiflori subass. ranunculetosum despecti
31. Comunidad de Juncus effusus y Scutellaria minor
32. Comunidad de Carex panicea y Juncus articulatus
33. Comunidad de Caltha palustris y Ranunculus flammula
34. Comunidad de Schoenus nigricans
Orden Holoschoenetalia vulgaris
Alianza Molinio arundinaceae-Holoschoenion vulgaris
35. Scirpo holoschoeni-Molinietum caeruleae
36. Cirsio monspessulani-Holoschoenetum vulgaris var. típica, var. Althaea officinalis
37. Inulo viscosae-Schoenetum nigricantis subass. sonchetosum aquatilis
38. Lysimachio ephemeri-Holoschoenetum vulgaris
Alianza Deschampsion mediae
39. Prunello hyssopifoliae-Plantaginetum serpentinae
Orden Plantaginetalia majoris
Alianza Poion supinae
40. Plantagini majoris-Poetum supinae
Subalianza Lolio perennis-Plantaginion majoris
41. Lolietum perennis subass. plantaginetosum majoris, subass. trifolietosum fragiferi subass.
nova propos.
Alianza Trifolio fragiferi-Cynodontion
42. Junco compressi-Caricetum divisae subass. caricetosum divisae, subass. juncetosum gerardii
43. Trifolio fragiferi-Cynodontetum dactyli
44. Mentho aquaticae-Teucrietum scordioidis
Alianza Potentillion anserinae
45. Mentho longifoliae-Juncetum inflexi
46. Mentho suaveolentis-Juncetum inflexi subass. juncetosum inflexi var. típica, var. Odontites vulgaris subsp. vulgaris, subass. lotetosum glabri var. típica, var. Aster squamatus
47. Festuco fenas-Caricetum hirtae
48. Potentillo reptantis-Menthetum suaveolentis
49. Rorippo sylvestris-Cyperetum longi
50. Comunidad de Mentha pulegium y Chamaemelum nobile
Alianza Agrostion stoloniferae
51. Rumici crispi-Agrostietum stoloniferae
52. Prunello vulgaris-Agrostietum stoloniferae
53. Potentillo anserinae-Agrostietum stoloniferae
Alianza Paspalo-Polypogonion viridis
Subalianza Paspalo-Polypogonenion viridis
54. Paspalo distichi-Polypogonetum viridis subass. rorippetosum sylvestris
Orden Arrhenatheretalia
Alianza Arrhenatherion
55. Rhinantho mediterranei-Trisetetum flavescentis
56. Malvo moschatae-Arrhenatheretum bulbosi
Alianza Cynosurion cristati
57. Lino biennis-Cynosuretum cristati var. típica, var. Lychnis flos-cuculi subsp. flos-cuculi, var. Festuca arundinacea subsp. arundinacea, var. Lolium multiflorum, var. Trisetum
flavescens, var. Plantago media
58. Merendero pyrenaicae-Cynosuretum cristati

4.8 PASTIZALES DE POA BULBOSA (MAJADALES)  .....  106
CLASE Poetea bulbosae
Orden Poetalia bulbosae
Alianza Astragalo sesamei-Poion bulbosae
59. Astragalo sesamei-Poetum bulbosae
60. Comunidad de Poa bulbosa

4.9 PASTIZALES XERÓFILOS CON PLANTAS ANUALES DE SUELOS ÁCIDOS Y CALCÍCOLAS  .....  108
CLASE Tuberarietea guttatae
Orden Tuberarietalia guttatae
Alianza Thero-Airion
61. Filagini minimae-Airetum praecocis
Orden Brachypodietalia distachyi
Alianza Sedo-Ctenopsion gypsophilae
62. Chaenorhino reyesii-Campanuletum fastigiatae
Alianza Brachypodion distachyi
63. Bupleuro baldensis-Arenarietum ciliaris
64. Minuartio hybridae-Saxifragetum tridactylitae
65. Saxifrago tridactylitae-Hornungietum petraeae

4.10 PASTIZALES MEDITERRÁNEOS SECOS  .....  113
CLASE Lygeo sparti-Stipetea tenacissimae
Orden Lygeo sparti-Stipetalia
Alianza Thero pseudochamaepytios -Brachypodion retusi
66. Ruto angustifoliae-Brachypodietum retusi
Alianza Agropyro pectinati-Lygeion sparti
67. Stipo parviflorae-Lygeetum sparti var. Lygeum spartum, var. Stipa parviflora


5 ESQUEMA SINTAXONÓMICO  .....  117

6 TABLAS DE INVENTARIOS  .....  123

7 CATÁLOGO FLORÍSTICO  .....  284

8 REFERENCIAS BIBLIOGRÁFICAS  .....  482

9 AGRADECIMIENTOS  .....  506

10 ÍNDICE ASOCIACIONES  .....  509



Patrocinio - Contacto - Aviso Legal - Política de cookies - Añadir revista - Taller de Autopublicación
© 2004-2024 a360grados.net - La ciencia, la cultura y la sociedad a través de nuestras revistas
Desarrollo Web ComercialStudio.com